Ewout Brouwers (1988), CEO bij PIA Group Nederland, komt uit een écht accountantsnest. Na een uitstap bij Picnic keerde hij 2,5 jaar geleden terug naar de accountancy, op het moment dat PIA van start ging met steun van investeerder Baltisse. Het bedrijf kwam in 2024 uit het niets op plek 22 in de AV-Top 50 te staan. En de rek is er nog lang niet uit, PIA is vastbesloten door te groeien.
“Maak altijd een keuze uit kracht, niet als je met je rug tegen de muur staat”
Je hebt zes jaar bij KMPG in de audit en transactiepraktijk gewerkt en was daarna bijna vijf jaar finance lead bij Picnic. Toch koos je opnieuw voor de accountancy. Hoe verliep dit proces? “Ik ben opgegroeid in een echt mkb-accountsgezin. Zowel mijn opa als mijn vader waren ondernemende accountants. Ook ik wilde graag het vak leren en na mijn opleiding ben ik doorgestroomd naar KPMG. Ik heb er goed over nagedacht of ik daar partner wilde worden, maar ik miste bij die rol het echte ondernemen. Ik vind het heel leuk om iets van nul naar honderd op te bouwen, dus ik besloot om me heen te gaan kijken en kwam bij de online supermarkt Picnic uit, destijds nog een start-up. Het bedrijf groeide in die tijd ongelofelijk hard en dat is best spannend als je als jonge “blauwe” accountant graag de controle wil houden. Maar na enige tijd had ik de smaak bij Picnic goed te pakken en wilde ik mijn ondernemingsdrang graag een slinger geven. Daar kwam een hoop bij kijken: M&A, accountancy, ondernemen en snel opschalen. Ruim twee jaar geleden besloot ik terug te keren en werd het kantoor dat mijn vader heeft opgebouwd, onderdeel van PIA. Sommigen begrepen een “terugkeer” naar de mkb-accountancy niet direct, omdat ik volgens hen beter bij KPMG en grote klanten had kunnen blijven. Maar ik weet hoe prachtig en uitdagend de mkb-doelgroep is; ik ken de uitdagingen waar de markt voor staat goed, die gaan we bij PIA graag aan.”
Wat is er zo mooi aan? “Praten met een dga van een mkb-bedrijf is anders dan met de CFO van AkzoNobel. Het een is niet beter of slechter, het is gewoon anders. Ik ervaar het contact met die directeur als persoonlijker en dat vind ik zelf leuker. De verhalen die ik aan de keukentafel vertel aan mijn vrouw, gaan altijd over mensen en niet over cijfers of jaarrekeningen.”
Je functie klinkt als tijdrovend, heb je nog wel tijd voor dat keukentafelgesprek met je vrouw of andere leuke dingen? “Gelukkig wel. Het klinkt heel cliché, maar mijn werk is absoluut geen moetje; het is meer een soort uit de hand gelopen hobby. Natuurlijk vraagt mijn rol de nodige tijd, maar ik ben ook graag thuis. Ik ben in november 2024 vader geworden van een zoontje en verder besteed ik met plezier tijd aan vrienden en familie. Mijn vrouw noemt me wel eens gekscherend een labrador, omdat ik makkelijk vrienden maak, snel enthousiast ben en ik het leuk vind om verhalen van andere mensen te horen.”
“De “P” van PIA staat niet voor perfect. Lokaal DNA behouden, én schaalvergroting, dat is een balans”
Jullie namen de afgelopen twee jaar tien Nederlandse mkb-kantoren over, zijn jullie nu één groot accountantskantoor? “PIA is geen typisch uniform accountantskantoor, we helpen kantoren met universele vraagstukken en zijn in feite een supportteam. Ieder middelgroot kantoor loopt namelijk tegen dezelfde uitdagingen aan. We hebben te maken met vergrijzing in ons beroep, terwijl de regeldruk, zoals CSRD en compliance, groeit en medewerkers juist minder willen werken. We moeten dus met minder personeel een steeds complexere en grotere markt bedienen. Dit betekent dat we efficiënter moeten werken, bijvoorbeeld met hulp van automatisering en AI. Wij helpen kantoren met al deze uitdagingen. We hebben bij het supportteam van PIA dus geen accountants in dienst, maar onder andere HR-mensen, marketeers, data scientists, analisten en projectmanagers. We zijn in de afgelopen twee jaar hard gegroeid, van 130 naar 800 mensen bij de aangesloten kantoren. Om die goed te helpen, hebben we meer dan twintig mensen voor het supportteam aangenomen. Daarnaast hebben we parallel aan PIA gebouwd en bijvoorbeeld een PIA Academy opgezet, waarmee we kantoren helpen met hard en soft skills en een leiderschapsprogramma; onze pioniers zoals wij ze noemen. Het fundament is in de afgelopen twee jaar dus gelegd.”
In een artikel op onze site staat: “PIA kiest voor een geheel eigen propositie die het beste van twee werelden combineert, de voordelen van schaalgrootte en persoonlijke mensgerichte aanpak.” Dat klinkt paradoxaal. “Ik snap dat het zo klinkt. Ik kan je alvast zeggen dat de “P” van PIA niet staat voor perfect. Het lokale DNA van een kantoor behouden in combinatie met schaalvergroting: dat is altijd zoeken naar balans. Maar het is niet de bedoeling dat aangesloten kantoren opgaan en alles en iedereen hetzelfde wordt. Wij helpen ze met procesoptimalisatie, zij behouden als aangesloten label hun eigen naam en blijven zelf verantwoordelijk voor hoe ze omgaan met hun klanten en personeel. Dat lokale DNA is erg belangrijk, een kantoor uit Zwolle is nu eenmaal anders dan een kantoor uit Rotterdam en dat moet vooral zo blijven. Zie PIA als een speedbotenvloot. Iedereen heeft zijn eigen kapitein, maar we varen wel een gecoördineerde koers. En als iemand zijn motor updatet met een turbocharger die voor anderen ook interessant kan zijn, dan deelt die persoon de technische tekening. Zo behoudt iedereen z’n eigen kleur, maar is er wel een gemeenschappelijk belang.”
Tot hoever gaat de beslissingsbevoegdheid van een aangesloten kantoor? “Bepaalde formele zaken hebben we natuurlijk onderling afgestemd. Een directeur kan niet ineens besluiten om morgen een investering te doen met een omvang van de halve jaaromzet. Maar het dagelijkse reilen en zeilen blijft bij de kantoordirectie en bij degene die het DNA van het kantoor het beste kennen en dus bewaken.”
Hoe werkt de hulp van PIA in de praktijk? Moet je bijvoorbeeld over op een bepaald softwarepakket als je je aansluit? “Ons adagium is “don’t fix what isn’t broken”. We bieden hulp, maar dringen niks pertinent op. Dus als een kantoor net is begonnen met een softwarepakket en dit gaat prima, dan hoeven ze niet meteen de automatisering te veranderen. Waar het om gaat, is dat niet elk kantoor steeds het wiel hoeft uit te vinden, en dat wij ze kunnen ontzorgen.”
Wat zijn uitdagingen bij jullie model? “Er een eenheidsworst van maken, is een stuk tijdsefficiënter dan maatwerk bieden. Juist omdat we geen uniforme aanpak hebben en de prioriteiten per kantoor verschillen, is dat best af en toe een uitdaging. Om terug te komen op software, we zijn nu bijvoorbeeld bezig met klant-onboardingsoftware. Sommige kantoren hebben dat al goed ingeregeld en doen niet mee, andere willen wel, maar gaan daar nu even niks mee doen en een aantal wil de transitie wel nu maken. Ik geloof persoonlijk erg in focus en dat je als ondernemer zegt “ik wil dit jaar vier zaken aanpakken en de rest parkeer ik even”. Dus als je je nu niet wilt bezighouden met software, dan heb ik daar alle begrip voor en juich ik dat zelfs toe. Alleen, de uitdaging is dan: op welke vier dingen focus ik me dit jaar wél.”
Jullie hebben er geen geheim van gemaakt nog flink te willen doorgroeien, hoe ziet die groei eruit? “Groei is een breed begrip. Het gaat wat mij betreft om organische groei, groei van de kwaliteit van onze bedrijfsprocessen en kwaliteit van mensen. Maar natuurlijk kijken we daarnaast zeker naar nieuwe sterke kantoren. De combinatie van deze organische en acquisitieve groei zou eind 2025 moeten leiden tot een organisatie met ongeveer 1200 mensen in Nederland.”
Naar wat voor type kantoor zijn jullie op zoek? “We kijken altijd goed welk potje bij ons PIA-dekseltje past. Het mooiste is als ik aanklop en dat de directeur zegt “leuk, maar ik heb je niet nodig”. Juist dan is mijn interesse gewekt. Een kantoor dat bij ons past, heeft een goed leidinggevend team, ondernemende partners die een tikkeltje eigenwijs zijn, durft met ons een 2.0.-avontuur aan te gaan en durft keuzes te maken uit kracht. Een kantoor met veertig man en een directeur van 65 jaar die volgend jaar wil stoppen en geen opvolging heeft, past minder goed bij ons.”
Een kantoor moet jullie dus ook iets komen brengen? “Ja, dat kan een sterk lokaal merk zijn of dat ze specialistische kennis toevoegen, waaraan wij en andere kantoren inhoudelijk iets hebben. Wij geloven dat een sterke toekomst samen wordt opgebouwd als iedereen iets komt halen én brengen, zowel de kantoren als PIA. Elke goede relatie is wederkerig.”
Wat is het aandeel dat PIA in nieuwe kantoren neemt? “Iedereen is honderd procent onderdeel van de groep en heeft op hetzelfde niveau een belang, maar behoudt (bestuurlijke) zeggenschap binnen het kantoor. Zo worden we geen olietanker, maar blijven we speedboten die alle wel dezelfde eindkoers in het vizier hebben maar niet te log zijn om vooruit te komen.”
Achter PIA zit het Vlaamse Baltisse dat wordt gezien als private equity-partij. In onze podcast zei je dat “PIA een groep accountants is die support krijgt vanuit een family fund”. Hoe zit dit? “PIA is inderdaad geen private equity-partij, wij zijn een accountants- en adviesbedrijf. Baltisse is een van onze aandeelhouders en is ook geen private equity, het is een familiefonds. De overeenkomsten tussen PE en een familiefonds zijn dat het allebei financiële aandeelhouders zijn die rendement op vermogen willen maken. Het grote verschil is echter dat een familiefonds de tijd heeft om het kapitaal over generaties heen te laten gaan, terwijl er bij een private equity-partij vaak een fondsenstructuur is en men binnen vijf tot zeven jaar wil liquideren. Dat gecombineerd met de bereidheid te investeren, op lange termijn, maakt het zo een goede fit voor PIA.”
In een ander interview zei je: “Onze doelstelling is om de mkb-accountancy te veranderen. Dat doe je niet binnen vijf jaar.” Slaat dit terug op de meer gehaaste werkwijze van een private equity-partij? “Nee, dat slaat daar niet per se op terug. Ik ben CEO van een mensenorganisatie. Wat ik daarmee wil zeggen, is dat we slimmer en anders moeten gaan werken om de complexere markt te blijven bedienen. We moeten echter niet verwachten dat wij die mensen morgen kunnen vervangen door technologie. Sterker nog, ik geloof meer in evolutie, dus dat de mens wordt geholpen door AI, dan revolutie, en dat we mensen volledig vervangen. Sommigen beweren dat je deze verandering wel even in twee jaar voor elkaar krijgt. Nou, aan ambitie geen gebrek, maar geloof me, verandering kost nu eenmaal tijd. Dat doe je dus niet even in vijf jaar.”
Wat als Filip Balcaen, investeerder achter het familiekapitaal van Baltisse, op een dag wil verkopen, hoe ziet de toekomst van PIA er dan uit? “Ik kan natuurlijk niet in zijn hoofd kijken. Wat ik wel weet is dat zij sinds 2019 al in PIA zitten, dus dat is alvast langer dan vijf jaar. PIA heeft trouwens zelf op de deur van Baltisse geklopt, niet andersom. Wij wilden een aandeelhouder die over de lange termijn naar de toekomst wil kijken en meebouwt aan echte verandering die investeringen vergt. En Filip Balcaen is een ondernemer pur sang. Net zoals Steven Brouckaert, de founder van PIA, en ik, dus dat schiep een goede band.”
Hoe kijk je tegen private equity in het algemeen aan? “Private equity brengt een andere dynamiek, omdat er een aanvullende aandeelhouder aan boord komt met een vaak andere toegevoegde waarde en/of visie. Soms is dat prettig, soms niet, dat hangt er gewoon vanaf. Het kan in veel sectoren en bij veel bedrijven, waaronder in de accountancy, zeker werken, maar het valt of staat met de uitvoering zowel van de aandeelhouder als bestuurders.”
En wat vind je van de kritiek van de AFM “over de vrees dat de winstdoelstellingen ten koste gaan van de kwaliteit”? “De AFM zei dat private equity risico’s heeft en kansen biedt. Sommige media hebben eruit gehaald dat er alleen risico’s zijn, maar er zijn meerdere kanten van de medaille. Ik denk dat de AFM als handhaver bij deze ontwikkeling een goed signaal heeft laten horen. Kwaliteit en winstdoelstellingen gaan hand in hand in deze markt; als vertrouwen je product is, kan je geen winst maken zonder kwaliteit te bieden.”
En PIA wil dat ook, toch? “Ja tuurlijk, maar wij doen investeringen voor de lange termijn. Heeft dat vandaag de dag meteen al een positief financieel effect? Ik kan je vertellen van niet. Bouwen wij als PIA een bedrijf waar wij een visie hebben over hoe de accountancy eruit moet zien? Jazeker. En hebben wij daar een aandeelhouder bij die ons ondersteunt en financiert, om al die veranderingen waar te maken? Honderd procent. Nogmaals, PIA heeft een langetermijnvisie voor ogen waarin investeringen zich ook op dito termijn terugbetalen.”
“De mkb-accountancy gaat generaties terug en zit in mijn bloed”
“Bij PIA Group draait alles om groei” is jullie credo, is groei volgens jou altijd beter? “Groeien in de brede zin op persoonlijk, product, kwaliteit en financieel vlak is onze focus. Altijd en alleen maar acquisitief willen groeien, is niet per se de juiste weg. Soms moet je een pas op de plaats maken en goed nadenken over je focus. Consolidatie is in elk geval niet het enige antwoord op alles wat er nu speelt.”
Maar in de eerdergenoemde AV-podcast zei je dat je als kantoor “wel een keuze moet maken in deze snel veranderende wereld”. Dus kiezen voor een overname of fusie. Maar wat als je het niet weet of er niet uitkomt? “Dan houdt het heus niet meteen op. Er zijn veel voorbeelden te bedenken van kantoren die het bij uitstek alleen redden, bijvoorbeeld als zij een niche bedienen of een ijzersterke propositie hebben. Maar mijn advies is wel om als kantoor een keuze uit kracht te maken en niet als je pas met je rug tegen de muur staat. Dus moet je goed vooruitkijken, weten wat er allemaal speelt in de markt en nadenken over de juiste keuze. Voor de een is dat een PE-partij, voor de ander misschien PIA en voor weer een ander is dat misschien alleen doorgaan. En ja, natuurlijk geloof ik erin dat wij hét alternatief zijn voor de mkb-markt, juist vanwege onze unieke structuur. Als ik daarin niet zou geloven, zat ik hier niet. Ik denk dat wij met recht kunnen zeggen dat wij de afgelopen twee jaar de meest succesvolle consolidator zijn geweest. Niemand anders heeft in twee jaar tien kantoren aangesloten, dat komt ergens vandaan.”
En de rek is er nog niet uit. Dus naar het motto van je vaders kantoor Brouwers: mouwen opstropen en doorgaan? “Ja absoluut. Ik vind zelf dat ik de mooiste baan van de wereld heb. De mkb-accountancy? Die gaat generaties terug in de familie en zit gewoon helemaal in mijn bloed.
